ఆక్వాపానిక్స్ అనేది ఒక సాగు పద్ధతి, ఇది చేపల పెంపకం మరియు మొక్కల పెంపకంను ఒకే వ్యవస్థలో కలుపుతుంది. ఈ పద్ధతిలో, చేపల వ్యర్థాలు (అమ్మోనియా) మొక్కలకు పోషకాలుగా మారుతాయి, మరియు మొక్కలు చేపలకు శుద్ధమైన నీటిని అందిస్తాయి. ఇది ఒక సహజమైన, శక్తి-సమర్థమైన మరియు పర్యావరణ-స్నేహపూర్వక పద్ధతి.
ఆక్వాపానిక్స్ వ్యవస్థ యొక్క ప్రధాన భాగాలు:
చేపల ట్యాంక్: ఇది చేపలను పెంచే ప్రదేశం.
మొక్కల పెరుగుదల కాలువలు: ఇవి మొక్కలను పెంచే ప్రదేశాలు.
బయోఫిల్టర్: ఇది చేపల వ్యర్థాలను మొక్కలకు ఉపయోగపడే పోషకాలుగా మారుస్తుంది.
ఆక్వాపానిక్స్ ఎలా పని చేస్తుంది? How does it works?
ఆక్వాపానిక్స్ వ్యవస్థలో, చేపలు మరియు మొక్కలు ఒక సహజమైన, సమగ్రమైన పద్ధతిలో పరస్పర ప్రయోజనం పొందుతాయి. ఇది రెండు ప్రధాన ప్రక్రియలపై ఆధారపడి ఉంటుంది:
1. చేపల వ్యర్థాలను పోషకాలుగా మార్చడం: చేపలు తమ ఆహారాన్ని జీర్ణించుకున్న తర్వాత, అమ్మోనియా అనే వ్యర్థ పదార్థాన్ని ఉత్పత్తి చేస్తాయి. ఈ అమ్మోనియా నీటిలో విడుదలవుతుంది. బయోఫిల్టర్ అనే ప్రత్యేకమైన వ్యవస్థ ఈ అమ్మోనియాను నైట్రైట్ మరియు నైట్రేట్ అనే రసాయనాలగా మారుస్తుంది. ఈ రసాయనాలు మొక్కలకు పోషకాలుగా ఉపయోగపడతాయి.
2. మొక్కలు నీటిని శుద్ధి చేయడం: మొక్కలు తమ మూలాల ద్వారా నీటిలోని నైట్రేట్లను గ్రహించి, వాటిని తమ పెరుగుదలకు ఉపయోగిస్తాయి. ఈ ప్రక్రియలో, మొక్కలు నీటిని శుద్ధి చేస్తాయి మరియు చేపలకు తిరిగి అందిస్తాయి.
ఆక్వాపానిక్స్ వ్యవస్థ యొక్క వివిధ రకాలు:
- సరళమైన వ్యవస్థ: ఇది చిన్న ప్రదేశంలో సులభంగా ఏర్పాటు చేయవచ్చు.
- జాబితా వ్యవస్థ: ఇది మొక్కలను పెంచడానికి జాబితాలను ఉపయోగిస్తుంది.
- బెడ్ వ్యవస్థ: ఇది మొక్కలను పెంచడానికి కట్టడాలను ఉపయోగిస్తుంది.
ఆక్వాపానిక్స్ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేయడానికి అవసరమైన పరికరాలు:
- చేపల ట్యాంక్
- మొక్కల పెరుగుదల కాలువలు
- బయోఫిల్టర్
- పంపు
- టైమర్
- pH మీటర్
- అమ్మోనియా టెస్ట్ కిట్
ఆక్వాపానిక్స్ వ్యవస్థను నిర్వహించడానికి అవసరమైన చర్యలు(Steps required for an aquaponics system)
- నీటి నాణ్యతను తనిఖీ చేయడం
- చేపలకు ఆహారం పెట్టడం
- మొక్కలను కత్తిరించడం
- బయోఫిల్టర్ను శుభ్రం చేయడం
ఆక్వాపానిక్స్ వ్యవస్థలో పెంచగలిగే మొక్కలు:
సలాడ్ పదార్థాలు (ఉల్లాసగడ్డ, కాలీఫ్లవర్, బ్రోకొలీ, మొదలైనవి), కూరగాయలు (టమాటో, వంకాయ, బీన్స్, మొదలైనవి), మూలికలు (పుదీనా, పార్స్లీ, కొత్తిమీర, మొదలైనవి).
ఆక్వాపానిక్స్ యొక్క ప్రయోజనాలు:
ఈ పద్ధతి రసాయన ఎరువులు మరియు కలుపు నియంత్రణ మందులను ఉపయోగించదు. ఈ పద్ధతి నీటిని పునఃచక్రం చేస్తుంది మరియు తక్కువ శక్తిని వినియోగిస్తుంది. చిన్న ప్రదేశంలోనే ఎక్కువ మొక్కలు మరియు చేపలను పెంచవచ్చు. ఆక్వాపానిక్స్ పద్ధతిలో పెంచిన మొక్కలు ఎక్కువ పోషకాలను కలిగి ఉంటాయి. ఆక్వాపానిక్స్ అనేది భారతదేశంలో పెరుగుతున్న ఒక సాగు పద్ధతి. ఇది గ్రామీణ ప్రాంతాలలో జీవనోపాధిని అందించడానికి మరియు పట్టణ ప్రాంతాలలో తోటబాగు చేయడానికి ఉపయోగపడుతుంది.
